Voelen is slim – waarom eigenlijk?

Inleiding

Een goed contact met je gevoel maakt dat je toegang hebt tot een belangrijke informatiebron in jezelf. Veel mensen hebben in hun jeugd op verschillende manieren geleerd gevoelens te onderdrukken en behoeftes te negeren omdat ze lastig of ongewenst waren.

Gevoelens die niet vrijuit geuit mogen worden, onderdrukken we met behulp van onze spieren. Als we dit langere tijd doen, wordt het een (chronische) spierspanning, waar we ons nauwelijks nog van bewust zijn. Deze spierspanning werkt als een rem op alle gevoelens. Op deze manier belemmeren we ook onze levensvreugde en fijne gevoelens. De opgeslagen spierblokkades kosten bovendien energie en zijn de oorsprong van veel lichamelijke klachten.

Om de informatiestroom weer beschikbaar te krijgen en dus in het moment te weten wat je van iets of iemand vindt, is het belangrijk dat je je meer bewust wordt van je lichaamssignalen en het daarmee samenhangende gevoelsleven. De erkenning dat je iets vindt, voelt en ervaart, geeft je de keuze dit te uiten en te delen met anderen, of er iets anders mee te doen. Door het vergroten van je opties ben je in staat om effectiever om te gaan met de spanningen en problemen van het leven. Er ontstaat tevens meer ruimte voor je levensvreugde en je vermogen te genieten en dit te delen met anderen. Kortom je emotionele intelligentie neemt toe.

Emotionele intelligentie

Als je emotioneel intelligent bent beschik je over de volgende vaardigheden:

• Je bent in staat je eigen gevoelens te herkennen Als je altijd weet wat je voelt, wat jouw ervaring is bij een gebeurtenis, heb je toegang tot een belangrijke krachtbron in jezelf. Als je niet in staat bent je eigen gevoelens waar te nemen op het moment dat ze zich voordoen, nemen gevoelens het heft in handen. Mensen die zich meer bewust zijn van hun gevoelens, hebben de rol van regisseur in hun eigen leven. Ze weten beter hoe ze zich werkelijk voelen over belangrijke zaken in hun leven en kunnen op basis hiervan effectieve keuzes maken.
• Je kunt effectief omgaan met je gevoelens Het op effectieve wijze omgaan met gevoelens is een vaardigheid die voortbouwt op het accuraat waarnemen van gevoelens. Het vermogen om jezelf gerust te stellen, angst te tolereren, irritatie binnen de perken te houden of met somberheid om te gaan is een cruciale voorwaarde voor succes en geluk in het leven. Mensen die op dit punt weinig vaardigheid bezitten, worstelen voortdurend met gevoelens van spanning en onbehagen. Het gaat erom hoe jij je gevoelens op een voor jou en je omgeving efficiënte wijze beheert.
• Je bent in staat jezelf te motiveren Je kunt je gevoelens en de daarmee verbonden energie, in dienst stellen van een voor jou belangrijk doel. Emotionele zelfbeheersing, in de vorm van het kunnen uitstellen van directe bevrediging en het kunnen beheersen van impulsen die je afleiden, vergroot je creativiteit en je vermogen prestaties te leveren.
• Je bent in staat gevoelens bij anderen te herkennen Empathie, de vaardigheid om de aard en de intensiteit van gevoelens van anderen te kunnen waarnemen, is een belangrijke vaardigheid die je in staat stelt adequaat te reageren op die ander. Mensen die empatisch zijn, stemmen zich beter af op de signalen die anderen uitzenden over wat hen bezighoudt, of waar ze behoefte aan hebben. Dit maakt dat je beter functioneert in allerlei relaties in werk- en privé-situaties.
• Je bent in staat goede relaties op te bouwen Bij deze vaardigheid gaat het vooral om de kunst van het waarnemen van gevoelens van anderen en het communiceren hierover. Omdat de mens een sociaal wezen is, vormen kontakten met anderen vaak een belangrijke plaats in het leven. Succesvol omgaan met relaties is derhalve een belangrijke vaardigheid.

Hoe bereik je deze vaardigheden? – de methode

• Bewustwording De eerste stap is bewustwording van wat je voelt. Meer en beter contact met je lichaam vergroot je bewustwording van je gevoelensleven. Dit betekent dat je je vaardigheid in het waarnemen wat zich in je afspeelt moet vergroten. Dit doe je door je aandacht te leren richten. Je aandacht is een instrument dat soms verwaarloosd is. Als dit het geval is, dient het opgepoetst en verfijnd afgestemd te worden. Je waarnemingsvermogen neemt toe als je veel oefent. Geduldig de tijd nemen voor jezelf, en af en toe een moment stilte inlassen zijn hierbij belangrijke zaken. Naast bewustwording van je gevoel is het ook belangrijk om je bewust te worden van je denken en van je normen en waarden. Vanuit de normen en waarden ontstaan patronen die je soms afhouden van de manier van leven die je wenst. Bewustwording betekent jezelf weer serieus nemen en meer over jezelf te weten komen.
• Acceptatie Na bewustwording volgt acceptatie. Acceptatie betekent de weerstand die soms ontstaat als je iets waarneemt waar je niet blij mee bent, leert loslaten. Weerstand wordt vaak veroorzaakt door oordelen. We hebben de neiging om lastige gevoelens in onszelf af te keuren en ze weg te stoppen, maar dit werkt niet. Pas als je iets erkent en het doorvoeld hebt, kan het losgelaten worden. Door te oefenen in de mildheid van acceptatie, ontstaat ruimte.
• Effectief omgaan met je gevoel Als je je bewust bent van je gevoel en in staat bent het je accepteren is de volgende stap het effectief omgaan met je gevoel. Het betekent oefenen in het naar buiten brengen van je gevoel. Vanuit contact met jezelf de ander ontmoeten in respectvolle confrontaties. Het betekent vanuit kracht en eigenwaarde jezelf zichtbaar maken en laten horen. Het betekent assertief optreden en ergens voor gaan staan omdat het voor jou belangrijk is. Het betekent in staat zijn het juiste moment voor een uitwisseling te kiezen. Het betekent in staat zijn keuzes te maken die goed voor jou zijn.

Resumerend

Gevoelens zijn dus belangrijk omdat ze je informatie verschaffen over dingen die wezenlijk zijn. Door je zelfkennis op dit terrein te vergroten realiseer je je wat in jouw leven waar is en daardoor kan het besef groeien dat ieder mens een eigen waarheid heeft. Door dit besef bepaal je je eigen ruimte en kun je deze vol innemen. Je leert vertrouwen op jezelf en op de zuiverheid van jouw waarneming in plaats van situaties te willen controleren, wat vaak maar ten dele lukt.

Naast de functie van het denken zijn emotionele vaardigheden vaak van doorslaggevend belang voor succes in werk en relaties en niet minder voor je lichamelijke welbevinden. Zelfkennis, invoeling in anderen en het vermogen tot goed samenwerken zijn allen gebaseerd op een goed contact met de eigen gevoelswereld.

EQ test en Ontwikkeling van jouw EQ

Ben je nieuwsgierig geworden en wil je weten wat de status van jouw Emotionele Intelligentie is, kies dan voor een EQ test, met uitslag en aanbevelingen hoe je de minder sterke gebieden kunt ontwikkelen.