Jaren geleden maakte ik een collage met als thema “waar ga je naar toe”. Bovenaan stond het woord ‘betekenis’ geplakt. Een goede collage maak je intuïtief, dus vooral niet teveel nadenken terwijl je bezig bent. Achteraf geef je betekenis aan wat je ziet op je collage. Ik heb toen lang nagedacht over dit woord. Wat geeft mijn leven betekenis? Welke delen van mijn werk zijn voor mij van de meeste betekenis? Maar ook ‘Wat is mijn betekenis in het grote geheel, welke betekenis wil ik aan mijn bestaan toekennen?’
Deze vragen gaan over zingeving en levensdoel. De vragen daagden me uit om naar de essentie toe te gaan, waar ging het mij nu echt om?
Een ander aspect van het woord betekenis heeft te maken met de betekenis die je aan bepaalde gebeurtenissen geeft, hoe kleur je ze, hoe raken ze je? Dit heeft veel te maken met de bril waar je door heen kijkt, hij staat op je neus, of je je hier nu van bewust bent of niet! Gesteld dat iets je kwetst, dan wordt meestal iets geraakt in je dat oude pijn vertegenwoordigt. Als je je dit realiseert, en als je dan in staat bent dit verder te helen, heb je betekenis gegeven aan de gebeurtenis die je kwetste.
Je kunt ook op een positieve manier betekenis aan een ervaring geven: bepaalde dingen kunnen je een diep gevoel van geluk geven: mooie muziek, schoonheid in de natuur of de kunst, een diep gevoel van liefde voor een kind, een geliefde of iemand die je na staat. Door bij dit diepe gevoel stil te staan, ervoor te kiezen dat het vaker in je leven voorkomt, geef je betekenis aan je zijn, en dat is een prettig gevoel!
In het sprookje van het Lelijke Eendje van Andersen komen veel van deze thema voor:
dit verhaal gaat over worden wie je al bent, het herkennen van de zwaan in jezelf en het grote verlangen dat hieraan ten grondslag ligt. Het verhaalt over overtuigingen die je uit je nest en je jeugd meeneemt en voor waar houdt. Het wordt de bril je je op je neus hebt en waardoor je de werkelijkheid waarneemt. En ander thema is ‘Erbij willen horen en je daarom aanpassen’. De zwaan staat voor het verlangen om uit te groeien tot je essentie en de moed hebben om je valse zelfbeelden los te laten. Gaandeweg ga je inzien dat opgroeien en volwassen worden betekent dat je een bredere kijk op jezelf, je werk en de wereld op je heen ontwikkelt. Wat hierbij helpt is conformiteit ter discussie te stellen. Onder het droeve beeld van de wereld ligt het diepe verlangen om te zien wie we werkelijk zijn en te gaan doen waarvoor we geboren zijn: het lelijke eendje blijkt aan het eind van het verhaal een prachtige zwaan te zijn geworden en ontmoet zijn ware familie.
Ik geef binnenkort een workshop rondom het thema Betekenis en zingeving. Het sprookje van Het lelijke eendje vormt de leidraad. Het is een dag vol creativiteit: je schildert en tekent. Met creatieve schrijfopdrachten breng je je inzichten tot expressie en verdiept ze.
Kijk in de Agenda voor de eerstvolgende datum.